mesnevi nazım biçimi ne demek?
Mesnevi Nazım Biçimi
Mesnevi, Türk edebiyatında özellikle divan edebiyatında kullanılan bir nazım biçimidir. Temelde beyit esasına dayanır ve her beyit kendi içinde kafiyelidir. Bu özelliği sayesinde oldukça uzun konuların işlenmesine olanak sağlar.
Özellikleri:
- Kafiye Düzeni: Her beyit kendi içinde kafiyeli olduğu için kafiye düzeni "aa, bb, cc, dd, ..." şeklindedir. Bu, mesneviye uzun soluklu olma imkanı tanır. Daha detaylı bilgi için Kafiye%20Düzeni sayfasına göz atabilirsiniz.
- Beyit Sayısı: Beyit sayısı sınırlı değildir. Konunun uzunluğuna göre yüzlerce, hatta binlerce beyitten oluşabilir.
- Aruz Ölçüsü: Mesneviler genellikle aruz ölçüsünün kısa kalıplarıyla yazılır. Aruz ölçüsü hakkında daha fazla bilgi için Aruz%20Ölçüsü sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
- Konu: Mesnevilerde aşk, tasavvuf, din, ahlak, kahramanlık, öğüt gibi çeşitli konular işlenebilir. Genellikle bir olay örgüsü bulunur.
- Bölümler: Klasik mesnevilerde genellikle şu bölümler bulunur:
- Dibace: Önsöz niteliğindedir.
- Tevhid: Allah'ın birliğini anlatır.
- Münacat: Allah'a yakarış bölümüdür.
- Naat: Hz. Muhammed'e övgüler düzülen bölümdür.
- Miraciye: Hz. Muhammed'in miraca yükselişini anlatır.
- Medh-i Çihar-ı Yar-ı Güzin: Dört halifeye övgüler düzülür.
- Sebeb-i Telif: Eserin yazılış nedenini açıklar.
- Asıl Konu: Hikayenin anlatıldığı bölümdür.
Önemli Mesnevi Örnekleri:
- Kutadgu Bilig (Yusuf Has Hacip)
- Mesnevi (Mevlana Celaleddin Rumi)
- Hüsrev ü Şirin (Aşık Paşa)
- İskendername (Ahmedi)
- Leyla ile Mecnun (Fuzuli)